IKE (Indywidualne Konto Emerytalne) i IKZE (Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego) są dobrowolnymi systemowymi sposobami gromadzenia kapitału na emeryturę. Poza nimi istnieją jednak także inne rozwiązania, które umożliwiają finansowe zabezpieczenie jesieni życia. W artykule przyjrzymy im się nieco bliżej.
Spis treści
IKE — co to jest?
IKE (Indywidualne Konto Emerytalne) to element dobrowolnego III filaru emerytalnego w Polsce. Jego głównym celem jest długoterminowe gromadzenie kapitału na emeryturę, co ma na celu finansowe zabezpieczenie jesieni życia. W celu wygenerowania zysku prowadząca IKE instytucja może inwestować wpłacone przez użytkowników środki m.in. w fundusze inwestycyjne, lokaty bankowe, obligacje skarbowe czy akcje (w zależności od oferty instytucji oferującej dane rozwiązanie).
Oto 5 najważniejszych informacji na temat IKE:
- Konto IKE jest dostępne dla osób, które ukończyły 16 lat.
- Jedna osoba może utworzyć tylko 1 Indywidualne Konto Emerytalne.
- W przypadku IKE prawo reguluje roczny limit wpłat. Nie może być on wyższy niż 3-krotność przeciętnego prognozowanego na dany rok miesięcznego wynagrodzenia za pracę w gospodarce narodowej. W 2025 roku kwota ta wynosi 26 019zł.
- Właściciel IKE może wypłacić środki z konta bez konieczności odprowadzania podatku od zysków kapitałowych (tzw. podatku Belki). Warunkiem jest jednak dokonanie wypłaty po osiągnięciu 60 r.ż. lub po nabyciu przez właściciela konta uprawnień do emerytury i ukończeniu 55. roku życia. Aby dokonać wypłaty środków bez podatku, niezbędne jest również dokonywanie wpłat na IKE co najmniej w 5 dowolnych latach kalendarzowych albo dokonanie ponad połowy wartości wpłat na IKE na co najmniej 5 lat przed dniem złożenia przez oszczędzającego wniosku o dokonanie wypłaty.
- Oszczędzający może wypłacić całość lub część środków w każdym momencie trwania umowy. Wcześniejsza wypłata (poza wyjątkami wskazanymi wyżej) niesie za sobą konieczność odprowadzenia podatku od zysków kapitałowych w wysokości 19%.
IKZE — co to jest?
IKZE (Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego) jest — podobnie jak IKE — elementem III filaru emerytalnego w Polsce i również jest dobrowolne. Umożliwia długoterminowe gromadzenie i pomnażanie środków na emeryturę. Lokowanie środków w tym produkcie odbywa się na podobnych zasadach jak w IKE czyli poprzez inwestowanie ich w różne aktywa takie jak m.in. depozyty bankowe, akcje, obligacje skarbowe czy też inne instrumenty finansowe.
Oto 6 najważniejszych informacji na temat IKZE:
1. Konto IKZE jest dostępne dla osób, które ukończyły 16 lat.
2. Jedna osoba może utworzyć tylko 1 Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego.
3. W przypadku IKZE maksymalną roczną kwotę wpłat reguluje prawo. Dla osób fizycznych wynosi ona 1,2-krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia prognozowanego na dany rok. W 2025 r. jest to 10407,60 zł. Limit dla osób prowadzących jednoosobową pozarolniczą działalność gospodarczą (tzw. samozatrudnionych) to 1,8-krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia prognozowanego na dany rok, czyli w 2025 r. – 15611,40 zł.
4. Wypłaty środków z IKZE można dokonać po ukończeniu 65 r.ż. Warunkiem jest wcześniejsze dokonywania wpłat na IKZE co najmniej w 5 latach kalendarzowych. Wypłata może być zrealizowana jednorazowo lub w ratach (przez co najmniej 10 lat). Jeśli oszczędzający będzie chciał wypłacić środki przed ukończeniem 65 r.ż., może dokonać tzw. zwrotu. W ramach zwrotu nie może jednak otrzymać części, lecz wyłącznie wszystkie środki. Konsekwencją zwrotu jest automatyczne zamknięcie konta IKZE.
5. Wpłaty dokonane w roku podatkowym można odliczyć od podstawy opodatkowania w rocznym zeznaniu podatkowym PIT.
6. Kwoty wypłat z IKZE po 65 r.ż. podlegają opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym w wysokości 10%, a wcześniejsze zwroty są opodatkowane wg skali tj. 12% i 32%..
Choć charakter IKE i IKZE jest podobny, oba rozwiązania mają kilka ważnych różnic. Jakich?
IKE a IKZE różnice
Zarówno IKE, jak i IKZE służą długoterminowemu oszczędzaniu na emeryturę. Oba różnią się jednak ważnymi szczegółami dotyczącymi przede wszystkim:
- limitów wpłat,
- zasad wypłaty środków,
- możliwości skorzystania z ulg podatkowych,
- opodatkowania wypłat.
Porównanie obejmujące najważniejsze różnice między IKE a IKZE przedstawiamy poniżej w formie tabeli.
| IKE | IKZE | |
|---|---|---|
| Limit wpłat w 2025 r. | 26019 zł dla wszystkich | 10407,60 zł — podstawowy limit15611,40 zł — limit dla osób samozatrudnionych (pozarolnicza działalność gospodarcza) |
| Opodatkowanie wypłat | brak lub 19% od zysków przy wcześniejszej wypłacie | 10% od całej kwoty, pobierany przy wypłacie; według skali przy wcześniejszym zwrocie |
Możliwość odliczenia wpłat od podstawy opodatkowania PIT | Nie | Tak |
| Możliwość wcześniejszej całkowitej wypłaty | Tak | Tak, w przypadku zwrotu |
| Możliwość wcześniejszej części wypłaty | Tak | Nie |
Jaka alternatywa dla IKE i IKZE?
Osoby, które chcą odkładać pieniądze na emeryturę, mogą sięgnąć nie tylko po IKE i/lub IKZE, ale także po inne produkty finansowe stworzone z myślą o długofalowym oszczędzaniu. Oto najpopularniejsze:
- PPE (Pracownicze Programy Emerytalne) zapewniają możliwość dobrowolnego gromadzenia oszczędności na emeryturę przy wsparciu pracodawcy. To właśnie on reguluje bowiem podstawową składkę na PPE. Pracownik może, ale nie musi zadeklarować chęć wnoszenia dodatkowych składek dobrowolnych. Z reguły zgromadzone na PPE środki oszczędzający można wypłacić po ukończeniu 60. roku życia.
- PPK (Pracownicze Plany Kapitałowe) to dobrowolne plany emerytalne, umożliwiające oszczędzanie na jesień życia przy wsparciu pracodawcy i państwa. Wpłaty są współfinansowane przez pracodawcę, Skarb Państwa oraz przez samego uczestnika . Kapitał z PPK można wypłacić co do zasady po ukończeniu 60. roku życia.
- Prywatne ubezpieczenia ochronno-oszczędnościowe to produkty ubezpieczeniowe, które harmonijnie łączą funkcję oszczędzania na emeryturę z zabezpieczeniem bliskich na wypadek śmierci osoby ubezpieczonej. Przykładem takiego ubezpieczenia jest ubezpieczenie EMERYTURA BEZ OBAW z oferty Pru, które omówimy szerzej w kolejnym akapicie.
Dlaczego prywatne ubezpieczenie ochronno-oszczędnościowe się opłaca?
Wyróżnikiem prywatnego ubezpieczenia ochronno-oszczędnościowego i istotną różnicą w stosunku do IKE i IKZE jest podwójna funkcja tego produktu. Po pierwsze pozwala systematycznie gromadzić pieniądze, które w czasie życia na emeryturze z pewnością ułatwią utrzymanie dotychczasowego standardu życia, co może być trudne gdyby oprzeć się tylko na emeryturze państwowej. Po drugie, dzięki odpowiednio dobranej ochronie życia i zdrowia pozwala jednocześnie na finansowe zabezpieczenie Ciebie i Twoich bliskich w przypadku nieprzewidzianych zdarzeń losowych takich jak np. śmierć, poważna choroba, czy niezdolność do pracy ubezpieczonego.
Ubezpieczenie ochronno-oszczędnościowe EMERYTURA BEZ OBAW oferowane przez towarzystwo ubezpieczeń Prudential (działające obecnie pod szyldem marki Pru) zapewnia również:
- Gwarancja wypłaty określonej kwoty na zakończenie umowy – minimalna kwota, która zostanie wypłacona po zakończeniu umowy jest dokładnie określona. Daje Ci to poczucie bezpieczeństwa, bo wiesz czego się spodziewać.
- Możliwość otrzymania dodatkowych premii. Prudential deklaruje możliwość przyznania premii rocznych i końcowej, co dodatkowo może zwiększyć kwotę wypłacaną po zakończeniu umowy.
- Gwarancja zwrotu wpłaconych składek. Opcja gwarancji, na którą możesz się dodatkowo zdecydować da Ci pewność, że kwota wypłacona przez towarzystwo ubezpieczeniowe w momencie dożycia (czyli po zakończeniu umowy) będzie równa co najmniej kwocie wszystkich wpłaconych składek;
- Możliwość rozszerzenia ochrony ubezpieczeniowej o umowy dodatkowe chroniące zdrowie ubezpieczonego. Zawierając do umowy głównej umowy dodatkowe, otrzymasz środki także w przypadku wystąpienia objętych zakresem polisy zdarzeń losowych: pobytu w szpitalu lub operacji, poważnego zachorowania czy niezdolności do jakiejkolwiek pracy;
- Dodatkową opcję zabezpieczenia realizacji celu Dzięki zawarciu umów dodatkowych do umowy głównej zapewniających przejęcie opłacania składek w razie poważnego zachorowania, poważnego inwalidztwa, czy niezdolności do jakiejkolwiek pracy, masz pewność, że w przypadku zaistnienia tych zdarzeń towarzystwo ubezpieczeń przejmie na siebie obowiązek dalszego opłacania Twojej polisy. Taka konstrukcja da Ci pewność, że bez względu na okoliczności zgromadzisz potrzebne środki na emeryturę , a Twój plan oszczędnościowy nie upadnie.
Warte podkreślenia jest również to, że ubezpieczenie ochronno-oszczędnościowe EMERYTURA BEZ OBAW nie jest narażone na wahania cykli koniunkturalnych. Charakter produktu zapewnia stabilność, co nie występuje w przypadku produktów, które opierają się na aktywach o zmiennej wartości jak np. fundusze czy akcje. Jest to ważne, gdyż ciężko jest przewidzieć jaka będzie sytuacja gospodarcza za 20 czy 30 lat. Moment recesji, spadków na giełdzie, czy też nagłych zmian w polityce może znacząco wpłynąć na wartość środków gromadzonych przez lata na produktach, które wykazują na to wrażliwość. Biorąc pod uwagę wagę celu jakim jest zgromadzenie odpowiednich środków do życia na emeryturze, istotne jest zapewnienie odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa dla takiego planu oszczędnościowego. Nie ma w nim miejsca na ryzyka (nawet takie których prawdopodobieństwo jest nieduże), które mogą spowodować, że środki te w sposób nieoczekiwany znacznie stracą na wartości.
Dobrym pomysłem jest więc nie tylko rozważna strategia lokowania środków w odpowiednim produkcie, ale również zdywersyfikowanie planu oszczędnościowego w oparciu o kilka niezależnie działających produktów. Może to być np. połączenie oszczędzania na PPK lub IKE z jedoczesnym oszczędzaniem w ramach ubezpieczenia ochronno-oszczędnościowego. Takie podejście zapewni większe bezpieczeństwo Twoim finansom i pozwoli zachować różnorodność źródeł finansowania przyszłej emerytury.
IKZE i IKE to popularne narzędzia służące oszczędzaniu na emeryturę. Warto jednak pamiętać, że oprócz powszechnych, systemowych rozwiązań istnieją inne opcje, które mogą pomóc Ci skutecznie zabezpieczyć finansowo przyszłość Twoją i Twoich bliskich.
Powyższy artykuł zawiera wybrane informacje na temat niektórych cech umowy ubezpieczenia oferowanej przez Pru, tj. Prudential International Assurance plc S.A. Oddział w Polsce. Przez zawarciem umowy ubezpieczenia prosimy o zapoznanie się z ogólnymi warunkami ubezpieczenia. Materiał ma charakter marketingowy.
